eğitimsel meydan araştırmaları beş öğretmenleri ile lise öğretmenleri arasında, matemli öğretmenlerle körpe öğretmenler arasında, hilekârlık bilimleri öğretmenleri ile toplumsal bilimler öğretmenleri ortada farklılıkları saptama etmiştir. Bu vaziyetalış farkları bir mesleksel alanda değil, vakit kaybetmeden hoppadak sosyal ve siyasi hayatın her alanında ortaya çıkmaktadır farkları umumiyetle yükseköğretim sırasında ortaya çıkmaktadır. Öğretmenlerin meslekle alakadar durum alışlarında bir gayrı ayrımlaşma sgk prim sorgula yeri yahut safhası da meslekteki ilk ayları yahut yıllarıdır. Burada mesleki sosyalleşmesinin yanı rabıta marifet dalı ile de sıkı kaynaşılır. zira pek şu denli muallime kendi dallarıyla ait “bilinçli bilgileri” dizgesel olarak fakat öğretirken öğrenmektedirler. Yüksekokullardaki sosyalleşmenin yanı s karakter öğretmenlerin himmet şartları ve mektep organizasyonları da onların rol taleplerini ve mesleğe uyumlarını etkilemektedir. ekol hayatının başlangıcında muallim adayları hem bir yalıtım durumunda, hem bile mektepli ve özge öğretmenlerin sıkı kontrolündedir.
Öğretmenlerin bu ilk zamanlardaki tecrübeleri, mesleksel sosyalleşmenin ve değiştirmelerinin en stratejik dayanaklarındandır. Genç öğretmenler mesleğe ilk girdiklerinde hâlâ öğrencilikten yeni kurtuldukları ve öğretmenlik mesleğini esen tanımaları için, kendi başlarına bir dizge oluşturmak isterler; öteki öğretmenler gibi “talim çavuşu” sürdürmek istemezler. Öğrencilere mühim hukuk verirler, onlarla birlikte çalışırlar, geniş “bol” not verirler, sistemi ve özge öğretmenleri benimsemezler. yalnız bir birçok ay, sgk sicil no sorgulama özellikle bir kaç sene geçince yorulurlar, öğrencilerle aralarındaki mesafeyi açarlar, notları kısarlar; daha çok öğretmenlerle öğrenciler arasındaki yerden büsbütün turfa öğretmenler tarafına geçerler; jön öğretmenler de çıktı birer “talim çavuşu” olurlar. Bu, ister bizde gerekse dünyanın her tarafında yapılan araştırmalarda belirleme edilmiş olan, öğretmenliğin mesleki toplumsallaşma safhalarındandır. Okul insanların hayatında belirli bir sosyalleşme devresini kapsa- makta; okuldan sonra âdem evladı içtimai hayatın henüz birçok kurumlarına girip çıkmakta; içtimai hayatın çeşitliliğini cümle kazançlı ve çöp tenekesi yönleriyle yaşamaktadır.
“Okuldan sonra” ne gelmektedir? meslek sistemi, insanın henüz ahir hayatını nasıl etkilemektedir kabilinden sorular da eğitim Sosyolojisi bakımından son tabaka önemli konulardır. Okulla uğraş önemli ortada mütekabil ilişkiler vardır; her dizge namına yeni katılan toy stajyerler yoluyla meslek sisteminden etkilenmektedir. hatta okulun çıktılarını beğenip beğenmeme, ekol sisteminden yeni isteklerde bulunma durumlarına bakarak bile okul sistemini etkilemektedir. hatta dizge hayatının okulu etkilemesi, ara sıra ekol sisteminin değişmesine denli gitmektedir. esasen bugünkü insanın hayatında meslek vasıtasıyla kazandırılan meslekler stratejik bir gösteriş oynadığı ve hangi mesleklerin öğrencilere şifresiz sgk sorgula kazandırılacağına da çığır hayati hüküm verdiği için, bu tesir alabildiğine artmıştır. Okulla meslek arasındaki bu etkileşimde kişinin sosyal menşei umumiyetle kuvvetli olmaktadır. öte yandan kazanılan veya bitirilen okulda kişinin iş statüsünü ve grubunu önemli ölçüde etkilemektedir. Bir dizge dalında çalıştırılacak eleman ilânları verilirken matlup kişinin icazet derecesi ve kâh yetkili olduğu okulun adına derece ayrıntıya inilmektedir. Toplumdaki bulunan sosyal tabakalaşma sistemi içinde de kişinin mesleksel statüsü, onun maşer yapısındaki statüsünü belirleyen en ciddi amil olmaktadır. Kişinin içtimai menşeinin, bitirdiği okulun ve mesleğinin karşılıklı etkileşimi şöyle bir sema süresince gösterilebilir.